जुन्या पिढीतील वैचारिकदृष्ट्या अडाणी बाप घराच्या चार भिंतीत आपलं शहाणपण मिरवायचा! तद्वत चार शब्द शिकून नशिबाने मोठे झालेले जुन्या काळातील काही मान्यवर आपल्या ‘तथाकथित’ वतृळात आपली महानता मिरवायचे! खाली मान घालून सारंकाही निमुटपणे ऐकणारी मुलं जशी चांगल्याप्रकारे शिकून मोठी झाली, तसे त्यांनी आपल्या अडाणी बापाच्या खोटारडेपणावर बोट ठेवण्यास सुरुवात केली! तेंव्हा सहाजिकच स्वयंमान्य मोठेपणास सरावलेल्या… Continue reading प्रामाणिक असहिष्णुता

‘आता नाईलाज झालाय म्हणून शिक! पण सरतेशेवटी आयुष्यभर तुला चाकरीच करायची आहे, तेंव्हा चाकोरीबाहेरील असे काहीही शिकू नकोस. शिक्षण घेत असताना तुला त्यातल्यात्यात जेव्हढं म्हणून काही अज्ञानी राहता येईल तेव्हढं रहा! अखेर अज्ञानात सुख असतं!’, आपल्या समाजिक सुप्त मनाची अशीच काहीशी भावना असावी. उमेद, उत्साह, महात्त्वाकांक्षा जे काही असेल, ते त्या चाकरीच्या चौकटीत बसले तर… Continue reading अज्ञानाचे शिक्षण

मी स्वतः मराठीप्रेमी असल्याने हा काही मराठी विरोधी लेख नाही, हे मी या लेखाच्या सुरुवातीलाच स्पष्ट करतो. पण मराठीचा आग्रह, प्रसंगी दूराग्रह का? हे सोदाहरण स्पष्ट करण्याकरीता हा लेख लिहित आहे. सर्वप्रथम मराठी माणसावर मराठीचा दूराग्रह करण्याची वेळच का यावी? या गोष्टीचे आत्मपरिक्षण व्हायला हवे. मागील काही दशकांत मराठी समाजातील धुरिणांनी आपल्या स्वबांधवांचे खच्चिकरण करुन… Continue reading दूराग्रही मराठी

माणूस पृथ्विवरील निसर्गाला हळूहळू वशीभूत करु लागला आहे. तेंव्हा पारंपारिक पद्धतीने करण्यात येणारा शेती हा व्यवसाय आता कालबाह्य होताना दिसत आहे. ही एक चांगली गोष्ट आहे, कारण त्यामुळे मानवास सुखासाठी निसर्गाच्या कृपेवर अवलंबून रहावे लागणार नाही. उद्या माणसाचं पारंपारिक शेतवरील अवलंबत्त्व हे संपणारच आहे, आज केवळ त्या दिशेने एक हलकीशी सुरुवात झालेली आहे. हे अवलंबत्त्व… Continue reading कालबाह्य शेती

हळूहळू एक गोष्ट माझ्या पक्की लक्षात आली आहे की, आपल्याकडे केवळ आर्थिक दारिद्र्य नसून आपण बौधिकदृष्ट्यादेखील प्रचंड दरिद्री आहोत. मी लहान असताना मोठी माणसे लहानसहान गोष्टींत खोटं बोलून, दुसर्‍यास दोष देऊन, वेळ मारुन नेऊन आपलं बौधिक दारिद्र्य सोयीस्कर लपवून ठेवायचे! किंवा आपण बौधिकदृष्ट्या दरिद्री आहोत, हेच मुळात कळण्याइतकीही त्यांस बुद्धी नसावी. अर्थात मी समाजातील सर्वसाधाराण माणसाबद्दल… Continue reading प्रगल्भतेतून उन्नती

मराठी बातम्यांची आणखी एक नवी वाहिनी सुरु होणार आहे आणि ‘उतारमतवादी’ नेतृत्त्वाखाली ही वृत्तवाहिनी चालवली जाणार आहे अशी ‘बातमी’ आहे. अधिच सतरा न्यूज चॅनल असताना त्यात आणखी एकाची भर पडावी यावरुनच सरासरी समाजास स्वतःचं सोडून सगळ्या जगाचं कित्ती पडलेलं असतं! हे नव्याने सिद्ध होतं! मूळात सर्वसाधारणपणे पत्रकार हे सर्वसामान्य प्रगल्भतेचे लोक असतात. त्यामुळे त्यांच्याकडून ताळतंत्र… Continue reading रिकामटेकड्या बातम्या

काही लोक स्वातंत्र्य मिळविण्याच्या आशेने आयुष्यभर कोणाचे तरी पारतंत्र्य स्विकारण्यात धन्यता मानतात. अशा ‘अंधानुयायी’ लोकांचा मेंदू नक्की कसा चालतो? हा संशोधकांच्या दृष्टीने एक आभ्यासाचा विषय ठरु शकतो. अंधानुयायांनी आपला मेंदू काही फुकट विकायला काढला आहे का? अशी शंका घेण्याइतपत ते आपल्या नेतृत्त्वाच्या प्रत्येक लहान-मोठ्या, योग्य-अयोग्य गोष्टींचे दिवसभर समर्थन करत असतात. ‘नेतृत्त्व’ स्विकारावे लागणे ही जगण्याची… Continue reading अंधानुयायी

वर शिर्षकात मी ‘उतारमतवादी’ हे काही चुकून लिहिलेले नाही. ज्या उदारमतवाद्यांचा वैचारीक गाडा हा एखाद्या उतारावरुन घसरत जावा तसा आपला घसरत चाललेला असतो, त्यांस मी ‘उतारमतवादी’ असे म्हणतो. कारण अशा उतारमतवाद्यांस ‘उदारमतवादी’ म्हणनं म्हणजे ‘उदारमतवादी’ या शब्दाची किंमत कमी करण्यासारखं आहे. एखाद्या गोष्टीचा साकल्याने, सम्यकतेने, न्याय दृष्टीने विचार करण्याइतकी उतारमतवाद्यांची बौद्धिक पात्रता नसते. केवळ एकांगी… Continue reading उतारमतवाद्यांची शोकांतिका

‘आजकाल दिवसेंदिवस गुन्हेगारीचं प्रमाण वाढत चाललं आहे’, ‘माणसाची नितीमूल्य हरवत चालली आहेत’, असं जर मी लिहिलं, तर काही लोकांस वाटेल.. अरे व्वा व्वा! काय सुंदर सुरुवात केली! आज काहीतरी विशेष रुचकर वाचायला मिळणार! पण तशी अपेक्षा बाळगल्यास भ्रमनिरास होण्याचीच शक्यता अधिक असून माझ्या दृष्टीने ही जागात सर्वत्र सर्रास वापरली जाणारी तद्दन फाल्तू व निराधार विधाने… Continue reading पत्रकारांची जगबुडी

आपला महाराष्ट्र हा पारंपारिक व्यापारी मार्गादरम्यान लागत नव्हता, तेंव्हा आपल्या पूर्वजांचा काही व्यापाराशी संबंध आला नाही. त्यामुळे मराठी लोकांमध्ये व्यवहारज्ञान हे तसे कमीच दिसून येते. अशाने पहिल्या पिढीतील अनेक मराठी व्यापारी अपयशी ठरले. त्यामुळे आपल्या समाजात सर्वत्र आर्थिक गैरसमज व त्यातून निर्माण झालेली अनाठायी भिती दिसून येते. मराठी माणसाला उद्योग-व्यवसाय करता येत नाही, असं म्हटलं… Continue reading मराठ्यांनो गुंतवणूक करा!