जेंव्हा तुम्हाला वेळोवेळी गृहीत धरले जाते, तेंव्हा तो तुमच्या अस्तित्त्वाला अंकित करण्यासाठी केलेला एक कट असतो. प्रत्येक मराठी माणसाला हिंदी येते हे माध्यमांचे गृहीतक देखील असेच मराठी संस्कृतीला अंकित करू पहात आहे. आजच्या काळात मराठी माध्यमांतून केवळ हिंदी भाषेचाच नव्हे, तर हिंदी कार्यक्रमांचा देखील संचार होऊ लागला आहे. यास भाषिक उदारतेचा कितीही सोनेरी मुलामा दिला,… Continue reading मराठी माध्यमांकडून सुरू असलेली फसवणूक

समाजमाध्यमावर लिहिणे म्हणजे अगदी प्रभावीपणे हवेत बोलण्यासारखे आहे. यावर लिहिलेले शब्द ज्या गतीने सर्वदूर पोहचतात, त्याच गतीने ते हवेत विरुनही जातात. दुसऱ्या बाजूला संकेतस्थळावर लिहिलेला एखादा लेख हा मागे पडत नाही किंवा हरवून जात नाही, तर तो कायम शोधण्याच्या अंतरावर उपलब्ध राहतो, ज्याचा पुढे संदर्भासाठी खूप चांगला उपयोग होतो. त्यामुळे समाजमाध्यमाच्या काळातही अनुदिनी (blog) आणि… Continue reading marhathi.com : चळवळीचे एक उत्स्फूर्त संकेतस्थळ!

जे नकळत केले जाते ते ‘अनुकरण’, तर जे विचारपूर्वक केले जाते ते ‘अनुसरण’. आयुष्यात यशाचे अनुकरण आणि अनुसरण करण्याकडे माणसाचा नैसर्गिक कल असतो. परंतु मुळात यश म्हणजे नक्की काय? नीट विचार केला असता आपल्या लक्षात येईल की यश ही एक सापेक्ष संकल्पना आहे. आपण यशस्वी नाही, असे एखाद्याला वाटू शकते, पण प्रत्यक्षात प्रत्येक माणूस हा… Continue reading मराठीचे ‘यशस्वी’करण व्हावे!

पंधराव्या वित्त आयोगाच्या येऊ घातलेल्या शिफारशींवरुन भारतीय उपखंडातील असमानतेचा मुद्दा पुन्हा एकदा ऐरणीवर आला आहे. उत्तर आणि दक्षिण भारतातील आर्थिक, सामाजिक, तसेच सांस्कृतिक असमानता पूर्वापार चालत आलेली असून वरचेवर तिचे स्वरुप अधिकाधिक ठळक होऊ लागले आहे. भारताचा जेंव्हा देश म्हणून विचार केला जातो, तेंव्हा भौगोलिकदृष्ट्या भारत हा एक ‘उपखंड’ आहे या गोष्टीकडे सोयीस्कर दूर्लक्ष केले… Continue reading भारतीय उपखंडातील असमानता आणि असंतोष

१ जानेवारी २०१८ या दिवशी ‘ट्विटरकट्टा’, ‘मराठी ब्रेन’, आणि ‘मराठी विचारधन’ यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित ‘ट्विटरकट्टा’ या ऑनलाईन कार्यक्रमाचे ३३वे सत्र माझ्यासोबत पार पडले. ‘मराठी भाषा पंधरवडा’ सुरु होत असताना अशाप्रकारे पहिल्याच दिवशी एक उत्तम योग जुळून यावा ही गोष्टही उल्लेखनीय आहे. रात्री ९.३० वाजता प्रश्नांच्या फैरी झडण्यास सुरुवात झाली आणि हा कार्यक्रम एव्हढा रंगला… Continue reading ट्विटरकट्टा ३३ – महाराष्ट्राची वैचारिकता अद्ययावत व्हावी!

आज महाराष्ट्राकडे पाहिले असता माझ्या मनास एक प्रांजळ खंत लागून राहते. एव्हढी प्रामाणिक गुणवत्ता असणारा हा प्रदेश केवळ स्वतःला ओळखू न शकल्याने आजमितीस जागतिक स्तरावर आपली स्वतंत्र ओळख निर्माण करू शकला नाही. महाराष्ट्राने समाजसुधारकांचा सुधारणावादी वारसा जपत जर स्वतःकडे आदराने, आपुलकीने, उदारतेने लक्ष दिले असते, तर आजघडीला हा देश युरोपीय देशांच्या पंक्तीत जाऊन बसला असता… Continue reading महाराष्ट्र धर्म वाढवावा!

आज मराठी भाषा दिवस आहे. तेंव्हा मराठीच्या भविष्यकालिन वाटचालीचा आढावा घेणे हे यानिमित्ताने औचित्याचे ठरेल. ‘मराठीचा आग्रह तो का धरावा!?’ असा एक बेफिकीर प्रश्न अनेकदा फेकला जातो. तसं पहायला गेलं, तर वरकरणी हा प्रश्न निरुत्तर करतो. कारण जागतिक इतिहासावर नजर टाकली असता सर्व भाषिकांनी त्यावर आपला एक खास ठसा उमटवलेला दिसून येतो. ‘तेंव्हा केवळ मराठीचा अभिमान बाळगणे… Continue reading मराठी भवितव्याचा आढावा

मी स्वतः मराठीप्रेमी असल्याने हा काही मराठी विरोधी लेख नाही, हे मी या लेखाच्या सुरुवातीलाच स्पष्ट करतो. पण मराठीचा आग्रह, प्रसंगी दूराग्रह का? हे सोदाहरण स्पष्ट करण्याकरीता हा लेख लिहित आहे. सर्वप्रथम मराठी माणसावर मराठीचा दूराग्रह करण्याची वेळच का यावी? या गोष्टीचे आत्मपरिक्षण व्हायला हवे. मागील काही दशकांत मराठी समाजातील धुरिणांनी आपल्या स्वबांधवांचे खच्चिकरण करुन… Continue reading दूराग्रही मराठी

युगपुरुषांचे विचार हे शाश्वत सत्यावर आधारलेले असतात आणि म्हणूनच ते अनादीअनंत काळापर्यंत चिरतरुण राहतात. त्यांस काळाच्या मर्यादा नसतात.. ते कालबाह्य होत नाहीत. शिवाजी महाराजांच्या व्यक्तिमत्त्वाचे वलयही असेच साक्षात काळाला नामोहरम करणारे आहे. सर्वसामान्यांच्या हृदयात त्यांचे दिशादर्शक स्थान धृवतार्‍याप्रमाणे अढळ आहे. त्यांनी निर्माण केलेला स्फुर्तीचा झरा आज अनेक शतके उलटूनही रोमारोमांत अखंड वहतो आहे. एखाद्या दंतकथेतील… Continue reading शिवराय व महाराष्ट्र धर्म