एका दृष्टीने विचार केला, तर सारे काही खूप सोपे असते; दुसऱ्या दृष्टीने विचार केला, तर सारे काही अत्यंत कठीण! आपण आयुष्याकडे कसे पाहतो त्यावर सारे काही अवलंबून आहे. आपणाला जे करायचे आहे ते कोणालातरी शक्य असते आणि जे कोणालातरी करायचे आहे ते आपल्याला शक्य असते. एखादी गोष्ट पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक ते सारे गुण क्वचितच कोणा… Continue reading परिघाबाहेरील जग

आयुष्य जर सुखाने जगायचे असेल, तर एकतर डोक्याने मूर्ख असावं लागतं किंवा मग अंगात धैर्य असावं लागतं. ज्याला डोकं आहे, पण धैर्य नाही त्याच्यासाठी आयुष्याचा मार्ग अतिशय खडतर आणि कठीण आहे. पण धैर्य नक्की येते कशातून? माणसाचे मन जर एका गोष्टीवर केंद्रित झाले असेल, तर त्याच्यासाठी बाकीच्या साऱ्या गोष्टी धूसर होत जातात. ज्या गोष्टी धूसर… Continue reading धैर्याने भरलेले आयुष्य

मानवी आयुष्य अगदी तकलादू आहे. एरव्ही सारे काही सुरुळीत सुरु असताना ही गोष्ट ध्यानातही येत नाही, परंतु आयुष्यात जेंव्हा एखादा प्रसंग चालून येतो, तेंव्हा आयुष्याच्या तकलादूपणाची जाणीव झाल्याशिवाय रहात नाही. प्रत्येकाची वेळ निरनिराळी असल्याने आयुष्याचे गांभीर्य सामूहिकपणे जाणवत नाही, परंतु मानवी जीवनात मात्र ते सुप्तपणे वावरत असते. या भानातूनच दुसर्‍याप्रति जबाबदारीची एक सखोल भावना मानवी… Continue reading कामामधून कार्याकडे

भविष्यातील अनिश्चीततेला बिचकून माणूस आजचे वर्तमान उद्याच्या भविष्यावर ढकलतो, तेंव्हा बारगळलेल्या कामांचे एक अदृष्य भूत मानवी मनाच्या मानगुटीवर बसते. बऱ्याचदा क्षणार्धात पूर्ण होणारे काम देखील कळत-नकळत अनंत क्षणांच्या प्रतीक्षेत ठेवले जाते. अशाप्रकारे बारगळलेल्या कामांमधून माणसाचे आयुष्यही रेंगाळत असते, ज्यास स्वतःला पूर्णत्त्वाची प्रतीक्षा असते. त्यामुळे ढकला ढकलीचा हा खेळ सदैव खेळत राहता येत नाही. आपल्यासमोरील विहित… Continue reading बारगळलेली कामे

जीवन म्हणजे एक अनोळखी प्रदेश. कोठेही न हरवता या अगम्य प्रदेशाची वाट तुडवायची झाल्यास जाणत्या वाटसरूचे दिशादर्शन अगत्याचे ठरते. पण जेंव्हा कधी माणसाला हरवल्यासारखे वाटते, तेंव्हा प्रत्येकवेळी त्याच्या आसपास कोणी विश्वासाचं असेलच असे नाही. अशावेळी त्यास स्वतःच्या हिमतीवर आयुष्याची अज्ञात वाट धुंडाळावी लागते. पूर्वी प्रत्येकाच्या आयुष्याचे धोपटमार्ग तसे ठरलेले असत. पण आज मानवी आयुष्याचे क्षितिज… Continue reading विश्वासाची दिशा

केवळ माणूसच नव्हे, तर इतर जीवही सवयीचे गुलाम असतात. पण माणूस हा असा एकमेव प्राणी आहे जो आपल्या सवयींकडे निरखून पाहू शकतो आणि त्या सवयींना लक्षात घेऊन त्या बदलू शकतो. ज्या सवयी आपल्या लक्षात येत नाहीत, त्या सवयींचे बरे-वाईट परिणाम नशीब बनून आपल्या आयुष्यासमोर उभे ठाकतात. काही सवयी अशाही असतात, ज्या आपल्या लक्षात येतात, पण… Continue reading सवयीचे नशीब

आपल्यातील परकेपणा ही या जगातील एक मोठी शोकांतिकाच नव्हे, तर मानवाला लाभलेला शाप आहे! आपलाच आपल्यासाठी परका असेल, तर मग परका तो कोण ओळखावा!? आणि आयुष्याच्या नाजूक प्रवासात विश्वासाचा धागा तो काय मानावा!? व्यक्तीच्या मनापासून कुटुंबातील सदस्यांपर्यंत, लहानश्या खेड्यापासून संपूर्ण देशापर्यंत सर्वत्र आपल्यातील परकेपणा दिसून येतो. अनेकदा हा परकेपणा उघड नसतो, पण त्यातून निर्माण झालेली… Continue reading आपल्यातील परकेपणा

माणूस आयुष्यभर एखाद्या गाढवाप्रमाणे मनाचे ओझे आपल्या पाठीवर बाळगून फिरत असतो. या मनुष्यरूपी गाढवास आपली पाठ कधी दिसत नाही, त्यामुळे आपण मनाचे निरर्थक ओझे बाळगत आहोत याचा त्यास कधी थांगपत्ता देखील लागत नाही. तो आपला आत्ममग्न होऊन चालत असतो. आयुष्याच्या प्रवासात त्यास भेटेल तो त्याच्या पाठीवर काही ठेऊन मार्गस्थ होतो आणि हा आपला गाढवासारखा काहीच… Continue reading गाढवाची इतिकर्तव्यपूर्ती!

आयुष्य म्हणजे विचारांचा एक प्रवाह. समोर आल्या-गेल्या प्रसंगातून बरे-वाईट बहुरंगी विचार माणसाच्या मनात व पर्यायाने शरीरात उमटत राहतात. बहुतांशी विचारांतून तसे साध्य काही होत नाही, पण मनात व मनास वाहिलेल्यास थांबवणार कोण!? रोज सूर्यास्ताची वेळ येते, तेंव्हा असा हा मोकळा सायंवारा आपल्यासोबत ओळखीचेच पण आतून कुठेतरी अनोळखी आवाज अलवरपणे घेऊन येतो. या आवाजात जीवनाचे निरनिराळे… Continue reading आयुष्य पहावे आजमावून!

अंधश्रद्धेचे निर्मुलन करायचे झाल्यास ‘अंधश्रद्धा म्हणजे नक्की काय?’ यावर विचार व्हायला हवा. ‘अंधश्रद्धा’ या शब्दाकडे डोळसपणे पाहिल्यास ‘श्रद्धा’ असल्याखेरीज ‘अंधश्रद्धा’ पूर्ण होत नाही, ही गोष्ट दिसून येते. त्यामुळे मुळात ‘श्रद्धा म्हणजे नक्की काय?’ या प्रश्नाच्या उत्तराचा मागोवा घेणे हे या दृष्टीने प्रस्तुत ठरते. त्यायोगे आपणास अंधश्रद्धेवर शाश्वत उपाय सापडू शकेल. माणूस हा अनाकलनिय मितींत अडकला… Continue reading अंधश्रद्धेची भिती